Выступленне Прэзідэнта Беларусі А.Р. Лукашэнка на цырымоніі ўскладання вянкоў і кветак да манумента Перамогі ў рамках патрыятычнай акцыі "Беларусь памятае!" 9 мая 2024 г.
Без малога восемдзесят гадоў назад крывавы смерч самай страшнай у гісторыі вайны быў спынены ахвярным подзвігам савецкіх людзей. Гэты факт навечна замацаваны на руінах Рэйхстага і ў акце аб безумоўнай капітуляцыі фашысцкай Нямеччыны.
Германская ваенная машына разбілася аб бяспрыкладныя гераізм і мужнасць нашых бацькоў, дзядоў і прадзедаў. Доўгіх чатыры гады на фронце і ў тыле кавалася Вялікая Перамога. На барацьбу з ворагам устаў і стары і малы.
Заплаціўшы за волю мільёнамі жыццяў сваіх сыноў і дачок, наша вялікая Радзіма - Савецкі Звяз - выратавала тады чалавецтва ад заняволення, а асобныя народы - ад поўнага знішчэння.
Сёння мы. Мы славім іх подзвіг і, стоячы ля Вечнага агню, даем клятву, што зробім усё, каб памяць пра іх захаваць у вяках. Запомніце: мы прыходзім сюды, каб не паўтарылася страшнае мінулае. Забудзем гэтае мінулае, перастанем прыходзіць да помнікаў - яно прыйдзе да нас. І памятайце чалавецтвам зробленую выснову: як ты ставішся да памяці сваіх продкаў, асабліва тых, хто падарыў табе жыццё і свабоду, так і да цябе будучыя пакаленні будуць ставіцца. Мы не вечныя, мы смяротныя. Запомніце, калі ласка: прыходзьце да помнікаў, да Вечнага агню, ціха і спакойна, без усялякай арганізаванасці, можна без кветак. Памятайце і кланяйцеся тым, хто падарыў нам свабоду, калі мы не хочам ваяваць.Мы даем наказ дзецям і ўнукам свята берагчы праўду пра тую вайну як найвышэйшую каштоўнасць. Для нас яна сімвал непарыўнай сувязі пакаленняў, адна з асноў духоўнага адзінства і згуртаванасці народа.
Вялікая Перамога - галоўны і ключавы момант у гісторыі адраджэння і станаўлення беларускай нацыі. Яе ўрокі дазваляюць сёння, памятаючы і ведаючы мінулае, зазірнуць у будучыню. А жыццялюбства і творчая энергія пакалення пераможцаў, які аднавіў краіну з руін, з'яўляюцца прыкладам таго, як мы павінны жыць і працаваць.
Беларусі патрэбен мір. Заўтра, праз год, заўсёды. Нам важна выдужаць і не даць сябе ўцягнуць у канфлікты. Час выбраў нас. Выбрала, каб мы збераглі незалежнасць нашай зямлі і ўсё створанае многімі пакаленнямі да нас. Усё, чым мы разам ганарымся і чым захапляемся.
Для гэтага развіваем эканоміку, умацоўваем абарону і выхоўваем моладзь патрыётамі. Захоўваем мір і дабрабыт на роднай зямлі так, як завяшчалі нам продкі.
Вялікая Перамога, якую яны заваявалі, усяляе ў нас веру, што беларусы ў сілах усё пераадолець і выстаяць.
Гонар і слава воінам-пераможцам! Гонар і слава нашым дарагім ветэранам! Вечная памяць загінуўшым на полі лаянцы, закатаваным у фашысцкіх засценках і канцлагерах.
(Минута маўчання пад удары метранома.)
Май пераможнага 1945-га прынёс чалавецтву бясцэнны свет. Аднак яго каштоўнасць не ўсім прыйшлася даспадобы. Нашы былыя саюзнікі ў ролі аднаасобных пераможцаў гітлераўскай Нямеччыны бачылі толькі сябе.
Жахлівы досвед апалагетаў зрынутага Трэцяга рэйха ўжо знайшоў там сваіх паслядоўнікаў. Ён атрымаў новае прачытанне і прыгожую абгортку. Нацысты нашых дзён ужо не ходзяць у ботах і чэных кашулях, а дзейнічаюць значна танчэй і выдасканаленей.
Дыялог і супрацоўніцтва адпрэчваюцца з парога, а ў раздзел усяго ставіцца матэрыяльная выгада, багацце. Сёння мы гэта бачым на прыкладзе падзей ва Украіне, Сірыі, сектары Газа і іншых гарачых пунктах планеты. Кожны дзень па ўсім свеце гінуць тысячы і тысячы людзей. Яшчэ больш застаюцца без прытулку, жывуць у нечалавечых умовах, пакутуюць ад голаду і смагі. Над палямі былых бітваў зноў грымяць выбухі, павее порахам і гіне мірнае насельніцтва.
Але мы павінны зрабіць усё, каб не дапусціць Трэцяй сусветнай вайны. Інакш ядзерны апакаліпсіс немінучы. Для гэтага нам усім трэба згуртавацца.
Чалавецтва ў сваёй гісторыі аднойчы ўжо здолела аб'яднацца супраць усеагульнага зла. Гэта прывяло да Перамогі. Тады мы разбурылі фашызм, таму што былі разам: рускія і беларусы, украінцы і казахі, літоўцы і ўзбекі, малдаване і таджыкі. Усе народы вялікай Савецкай краіны. Супраць гітлераўскай арды з намі ваявалі дзясяткі іншых народаў свету. У тым ліку Эўропы і Злучаных Штатаў. І мы гэта не забыліся. У нас добрая памяць у адрозненне ад іх.
Нашы памяць і праўда надзейным шчытом стаяць на шляху ўзыходжання ў свеце хаосу і ідэй перавагі. Даюць імунітэт супраць ілжывых ідэй і ўтоеных маніпуляцый, становяцца маяком у моры выклікаў і пагроз новага часу.
Мы не сталі на калені перад ворагамі тады і не маем намеру схіляць галаву перад імі сёння.
Вайна навучыла беларусаў свята берагчы родную зямлю, абараняць яе коштам уласнага жыцця і захоўваць памяць аб подзвігу продкаў. Мы не дапусцім паўтарэння таго, што бачылі і перажылі яны.
На прыкладзе герояў вайны мы сёння выхоўваем нашу моладзь. Больш за тое, менавіта ёй адводзіцца галоўная роля ў захаванні памяці аб подзвігу нашых бацькоў, дзядоў і прадзедаў. Зберагчы якую мы павінны перш за ўсё ў сем'ях. І тады ніякая палітычная кан'юнктура не перакрэсліць і не прыслабіць духоўнае адзінства пакаленняў.
Маніпуляцыі бескарысныя, калі людзі жывуць сваім розумам. Знешнія выклікі і спробы націску на нашу краіну прывялі толькі да аднаго - Беларусь стала мацнейшай. Мы зробім усё, каб ні ў кога нават думкі не ўзнікла праверыць гэта на справе.
Паважаныя сябры!
Мы з найглыбейшай удзячнасцю схіляем галаву перад мужнасцю і стойкасцю ўсіх тых, хто аддаў жыццё за свабоду будучых пакаленняў, за нашу з вамі свабоду. І адначасова з гэтым які гаворыцца рашучае "не" тым, хто спрабуе перакрэсліць напісаныя крывёй старонкі гісторыі.
Дарагія ветэраны!
Вы далі незабыўны ўрок усім наступным пакаленням. Урок мужнасці, патрыятызму, свабодалюбства і сілы духа. Нізкі паклон вам, тым, хто жыве і тым, хто сышоў ад нас, за бяспрыкладны подзвіг, доблесць, адвагу і дакладнае служэнне Айчыне.
Віншую ўсіх вас са святам! З Днём Вялікай Перамогі!
